EL COLECTIVO
Juantxo Ibarrola eta Ainhoa Urrutia, bokazio handiko diseinatzaileak
Kolektiboa Iruñean bizi den diseinu-estudio bat da, eta jakin-min grafikoa mugiarazten du eta diseinu grafikoaren hainbat arlotan garatzen du bere lana: kartelak, nortasun korporatiboa, seinaleak, packgaginga, arte-zuzendaritza, web-diseinua, sare sozialak…
Has gaitezen geure buruari galdetzen nor osatzen duten eta nolakoak diren Kolektiboko pertsonak?
Juantxo Ibarrolak eta Ainhoa Urrutiak osatzen dugu kolektiboa. Bokazio handiko diseinatzaileak dira, eta profesionalki gehien gustatzen zaien horretan aritzeko oso zorionekoak sentitzen dira: diseinu grafikoan, hain zuzen ere.
Kolektiboa izena diziplina desberdinetako profesionalekin lankidetzan aritzeko gure nahiaren ondorioz sortu zen: arkitektoekin, argazkilariekin, artistekin, museografoekin.
Gure talde-lanaren inspirazioa naturan dago, erleek bakoitzak bere funtzioa hartzen dute erlauntza eraikitzeko eta mantentzeko. Guztiek ematen dute beren bakarkako lana helburu komun baterako, eta koordinatu egiten dira guztiak bikain funtziona dezan.
Kontatu diezagukezue zuen Kolektiboaren historia? Noiz eta nola sortu da, zein izan da bere garapena?
Estudioa 2014 hasieran sortu genuen, Ainhoa 16 urtez aritu zen Madrilen lanean eta bere herrira itzultzea erabaki zuen, Iruñera, non Juantxok 14 urte eman zituen hainbat estudiotan diseinatzaile lanetan. Elkarrekin lan egitea erabaki genuen, Ainhoak proiektu handi bat jaso zuelako eta Juantxorengan pentsatu zuelako proiektu hori gauzatzeko laguntzaile gisa. Ospitale-gune bat seinaleztatzeko proiektua zen, eta Kolektiboa martxan jartzeko motorra izan zen.
Komunikazioaren eta grafikaren eremu zabala hartzen duzue: arte zuzendaritza, web diseinua, sare sozialak, branding, seinaletika, packaging.
Jakin-min grafikoa. Euskarri bisual oro diseinu grafikoa garatzeko lekua da eta, beraz, jarduera-eremu asko daude. Zortea izan dugu eta dugu gure lana hainbat arlotan garatu ahal izateko, eta horrek beti dakar erronka bat eta ilusionagarria da.
Zuen proiektuen artean, erakunde-nortasuneko hainbat proiektu ikusten ditugu. Nolakoa da marka bat garatzeko prozesua? Zer hartu behar da kontuan horrelako proiektuak garatzean?
Identitate korporatiboak diseinatzeak sintesi grafikorako ahalegin handia eskatzen du. Helburua da ahalik eta baliabide grafiko gutxien dituen enpresa edo produktu baten maximoa esatea, inpaktua eta gogoangarritasuna irabazteko. Zalantzarik gabe, erronka handia diseinatzaile batentzat.
Horretara iristeko, bost fase dituen prozesu bat jarraitzen dugu. Lehenengoa da enpresari edo produktuari buruzko informazioa biltzea eta aztertzea, bai eta lehiari eta hartzaileari buruzkoa ere, eta pertsona horiek zer ikus-kode dituzten aztertzea.
Informazio horretatik guztitik, bigarren fase batean, enpresa edo produktu hori gainerakoetatik definitzen eta bereizten duten funtsezko kontzeptuen zerrenda bat atera daiteke. Hirugarren fasean, kontzeptu horiek sinbolo grafiko eta kolore-paleta batean itzuliko ditugu.
Hurrengo fasean, laugarrenean, marka bat osatzen duten elementuen konposizioa aztertuko dugu, normalean isotipoa eta logotipoa. Isotipoa zati sinbolikoa da, eta logotipoa enpresaren izena. Lehena, logotipoak dioena tipografiaren bidez batzen edo azpimarratzen duten kontzeptu batzuk komunikatzen saiatzen da. Tipografia aukeratzea oso garrantzitsua da, izendatzeko aukera emateaz gain, esanahia duen informazio bisual gehiago eman dezakeen elementu grafikoa ere badelako.
Marka eraiki ondoren, haren bertsio guztiak aurkeztuko ditugu, eta azalduko dugu nola aplikatu behar den behar bezala erakunde-nortasunaren eskuliburuan.
Atentzioa deitzen digu, halaber, Nafarroako Ospitaleko seinaleak garatu dituzuela, lan fin eta zorrotza dirudi.
Horrelako proiektuek argi erakusten dute diseinu-lanak aurretiazko azterketa- eta dokumentazio-lan handia duela. Ordu asko dira esku hartuko den espazioan egoteko, eraikinaren arkitektura eta akaberak baloratzeko, pertsonen igarobide naturalak aztertzeko, transmitituko den informazioaren sintesia lantzeko.
Aurretiko lan horren guztiaren emaitza seinale-sistema zabal bat da, hainbat euskarritan, espazioan modu natural eta harmoniatsuan integratu behar direnak eta pertsonen fluxua gidatzeko funtzioa betetzen dutenak.
Zuen lana inspirazio iturri dagure. Zertan inspiratzen da Kolektiboa? Jarraitu beharreko pertsona eta agentzia sortzaileak?
Inspirazioa leku askotatik dator, batzuetan lekuetatik, pertsonengandik, abestietatik, filmetatik, susmorik gabekoetatik. Behaketa funtsezkoa da sormenerako, begiak zabalik edukitzea inguruan dituzun guztientzat, belakiak bezalakoak izatea.
Esparru profesionalaren barruan, pertsona batzuk oso inspiratzaileak zaizkigu, Javier Jaén adibidez, freskotasuna eta sormena direla eta. Bartzelonako estudioa Asko branding eta Studio Animal lan bikainengatik, merkataritza-guneetan kolorea erabiltzeagatik. Mundu mailan egiten ari diren hainbeste lanetarako sarbidea dugu, eta kontuz ibili behar dugu ez zaitzan estutu, museo batera doan norbait bezala miretsi, baina alde batera utzi, baldintzatu ez zaitzan.
Ahal den neurrian, Bilbon egiten ari diren diseinuaren inguruko jaialdietara joaten gara, hala nola Serifalaris eta Selected edo Bartzelonako Blanc jaialdietara. Jaialdi hauetan, lankide askorekin bat egiteaz gain, beste diseinatzaile batzuen lanak ezagutzeko eta masterclassetara joateko aukera dugu. Oso inspiratzailea eta gomendagarria da.
Garai nahasiak bizi ditugu. Zuen ustez, zer erantzukizun du diseinuak gizartearekiko?
Diseinuak bizitza errazten du. Zein zentzutan? Bizi garen mundu konplexu honetan, diseinu grafikoak informazioa, baita konplexuena ere, ulertzen errazagoak diren ikusizko kode bihurtzen du, eta, gainera, ongizatea ematen duen edo atseginagoa egiten duen balio estetikoa ematen du. Adibide bat, ondo egituratutako infografia baten bidez komunikatutako gatazka beliko bat bezalako gai konplexu bat, ulergarria da.
2020an, pandemiaren urtean, Nafarroako Unibertsitate Publikoak, Laboral Kutxarekin batera, historian zehar pandemiei buruz hitz egingo zuen instalazio bat egiteko agindu zigun, COVID-19aren eragina perspektibarekin baloratzeko. Oraingo honetan Ana García arkitekto eta museografoarekin elkarlanean aritu gara, eta historian zehar COVID-19aren ondorioz hildakoekin lotuta epidemia nagusietan hil ziren pertsonen kopuruari buruzko irudikapen grafiko eskultorikoa planteatu dugu. Ikuskegia – Perspektiban, gertatu zaiguna erlatibizatzeko balio duen instalazioa da, diseinuak mota guztietako gaiak modu erraz eta atseginagoan azaltzen laguntzen digu.
Sormenaren munduari begirada bat emanez, nola ikusten duzue komunikazio grafikoaren arloen garapena Nafarroan? Nola ikusten duzue nazioartean? Zuen ustez, norantz doaz joerak?
Diseinuaren esparruan, modako diseinua, barrukoa, produktua eta antzeko eremuen arteko mugak desitxuratu egiten dira. Markek produktuak saltzen dituzten espazioak sortzen dituzte, diseinuaren ikuspegitik dena koherentea da. Diseinu globaleko proiektuetan parte hartzeko eta laguntzeko prest egon behar dugu, erronka eta, aldi berean, zirraragarria baita.
Uste dugu diseinatzaileentzat lan handia dagoela, gero eta euskarri gehiago agertzen direlako eta irudia gailentzen delako komunikatzeko modu nagusi gisa. Irudi hori diseinatzaileek eraiki behar dute, eta orain garrantzitsua da bezeroak eta publiko orokorra profesionalak izatearen garrantziaz heztea.
Orainari begira eta etorkizunari begira, zertan ari zarete lanean orain? Zein proiektutan lan egitea gustatuko litzaizueke etorkizunean?
Gaur egun, oso proiektu desberdinak lantzen ari gara: elikadurarako packaging lerro bat diseinatzea, instalazio museografiko bat, nekazaritzako elikagaien sektorerako marka bat eta diseinuaren arlo desberdinak. Eta hori gustatzen zaigu.
Etorkizunean, arlo horietan lan egiten jarraitzea gustatuko litzaiguke, baina erakusketen diseinua asko interesatzen zaigu. Oro har, ukitu daitekeen diseinua egitea gustatzen zaigu, baina euskarri digitaleko diseinuak ere liluratu egiten gaitu, batez ere animazioaren aukeragatik.
Para terminar con esta entrevista ¿Qué les diría El Colectivo a les estudiantes de diseño que serán les creatives del futuro?
Nuestra profesión es apasionante, divertida y cero monótona pero implica estar continuamente actualizado en tendencias y herramientas de trabajo.
Nuestros consejos: dar lo mejor de uno mismo en cada proyecto y no olvidar que el diseño gráfico es una forma de comunicación al servicio de un mensaje que hay que transmitir. Es funcional al mismo tiempo que estético.
